De burgemeesters van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Gouda en Woerden steunen het betoog van de G4 om te investeren in de Randstad, waar het Groene Hart onderdeel van vormt. Dat premier Rutte de plannen van de G4 heeft betiteld als ‘interessant en ambitieus’ schept in elk geval verwachtingen, ook voor het Groene Hart, aldus de drie burgemeesters Spies, Schoenmaker en Molkenboer.
Het Groene Hart neemt een bijzondere positie in binnen de Randstad - centraal gelegen ten opzichte van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht - en geeft kleur aan het stedelijk netwerk van de Randstad. Het Groene Hart wordt doorgaans (en terecht) geassocieerd als gebied met veel groen en cultuurhistorie en staat onder meer bekend vanwege het streekproduct ‘kaas’. Maar ook de onmisbare rol van het Groene Hart op logistiek gebied hoort in dit rijtje thuis: belangrijke verkeersaders - zoals de A12, de N11 en de A20 - en treinverbindingen vanuit de grote steden lopen immers dwars door het Groene Hart heen. Net als het feit dat het Groene Hart veel kansen voor ondernemerschap biedt en dat het een buitengewoon aantrekkelijk woongebied is, waar werknemers snel op hun werk in één van de vier grote steden kunnen zijn.
De drie burgemeesters hebben al enige tijd een gezamenlijke wensenlijst voor het Groene Hart. Ook de omliggende gemeenten zijn hierbij aangesloten. Recent nog maakten ze hierover afspraken met de provincie Zuid-Holland, via een ‘Groene Hart Bestuursakkoord’. In die wensenlijst zitten ook diverse vraagstukken waar de steun van het Rijk keihard bij nodig is.
Verbeteren bereikbaarheid
Het verbeteren van de bereikbaarheid staat hoog op die wensenlijst. De hele Randstad is gebaat bij een aantal infrastructurele investeringen in het Groene Hart. Een voorbeeld daarvan is de noodzaak om een directe verbinding te realiseren tussen de A12 en de N11. Burgemeester Molkenboer: ‘Doordat die nu nog ontbreekt, is er veel vertraging en verkeersoverlast voor bedrijven en inwoners: zij staan onnodig lang vast op drukke momenten omdat de bestaande wegencapaciteit niet voldoende is. Dit werkt ook door naar de N207. Het Groene Hart heeft een projectvoorstel klaar liggen om dit te verbeteren, onder de noemer de ‘Bodegravenbogen’. Een ander projectvoorstel dat Molkenboer noemt is de verbreding van de A20, voor het traject van Nieuwerkerk aan en IJssel tot aan het Gouwe aquaduct. ‘Dit is een belangrijke verbinding in het verkeerssysteem in de regio Rotterdam. De Tweede Kamer heeft in 2015 al aandacht gevraagd voor dit traject via een motie. Het Groene Hart kijkt uit naar de besluitvorming van het Rijk hierover en hoopt op korte termijn deze wens van de lijst te kunnen realiseren.’ Ook als het gaat om het spoor heeft het Groene Hart wensen, onder meer de verbreding van het spoortraject Utrecht-Leiden.
Verzakkende veenbodem
Kenmerkend voor het Groene Hart is ook de bodemproblematiek. Grote delen van de Nederlandse Delta verzakken, onder meer doordat er sprake is van een slappe veen- en kleibodem. In het Groene Hart staat de bodemdaling al geruime tijd hoog op de agenda. ‘Onze inwoners hebben hier last van, door wateroverlast, verzakkende wegen of tuinen, via funderingsschade aan hun woningen of indirect doordat de riolering duurder is. Ook bedrijven ondervinden de nodige schade, onder meer aan hun bedrijfspanden. Het Platform Slappe Bodem meldt dat deze schade kan oplopen tot wel € 22 miljard tot 2050’, aldus burgemeester Schoenmaker. Hij ziet in deze opgaven overigens niet alleen een probleem, maar ook (economische) kansen. ‘Er is een grote vraag naar kennis en innovatie op dit gebied. Wereldwijd kampen gebieden namelijk met vergelijkbare problemen. Het Groene Hart kan en wil hierin een voortrekkersrol vervullen en wil investeren in een groot Kennisprogramma samen met ministeries, provincies, waterschappen, bedrijven en de wetenschap. Het Rijk is dus een onmisbare partner bij het realiseren hiervan.’
Aantrekkelijk woongebied
Een ander punt waarop het Groene Hart zich graag profileert, is als aantrekkelijk woongebied. Er liggen veel kansen in Alphen aan den Rijn, Gouda en Woerden en de omliggende gemeenten, waar de rest van de Randstad – waar veel schaarste is - mee gebaat is. ‘Het woningtekort in Zuid-Holland stijgt naar zo’n 70.000 woningen in 2018. Dit tekort ontstaat door bevolkingsgroei, trek naar steden en verdunning van huishoudens’, volgens burgemeester Spies. ‘Het Groene Hart wil zowel in kwantitatief als in kwalitatief opzicht een bijdrage leveren aan de woningbouwopgave in de Randstad. Daarbij kijken we breed, naar nieuwbouw, betere benutting van bestaande ruimte in steden en dorpskernen en via transformatie van leegstaande panden naar woningen. De duurzame insteek die de G4 noemt, is voor ons net zo belangrijk.’
Veiligheid
Tot slot zijn de drie burgemeesters het erover eens dat de veiligheid in het Groene Hart meer aandacht en prioriteit moet krijgen vanuit het Rijk. Burgemeester Spies: ‘We roepen het nieuwe kabinet op meer te investeren in veiligheid en dat deze intensivering niet alleen zichtbaar wordt in de metropolen, maar juist ook in het Groene Hart waar het aantal wijkagenten veel te laag is, de capaciteit voor de opsporing eveneens te laag is - bijvoorbeeld voor de aanpak van woninginbraken - en waar ook de aanrijdtijden gevaarlijk onder druk staan.’
Daarmee is de wensenlijst van het Groene Hart allesbehalve compleet. Burgemeesters Spies, Schoenmaker en Molkenboer nodigen het nieuwe kabinet graag uit om een bezoek te brengen aan het Groene Hart en de gewenste investeringen gezamenlijk te bespreken. Want dat die investeringen er moeten komen, dat staat wat hun betreft buiten kijf.